قیچی باغبانی چگونه باید باشد
گرچه یک چاقوی تیز همیشه به عنوان ابزار مهم برشی باغبان جهت تکثیر تلقی میشود. امروزه استفاده از قیچی باغبانی بسیار راحت و کاربردیتر از کاردکست. قیچی باغبانی کمتر باعث آسیب رسانی به گیاه میشوند. قیچی باغبانی نه تنها مناسب برش نهایی روی ساقه های سخت و محکم هستند. که تمیز بریدن آنها کار سختی است. بلکه از قیچی باغبانی میتوان برای برش آغازین ساقه نرمتری تر استفاده کرد.
ممکن است در مرحله نهایی نیازمند اصلاح دقیق بوسیله چاقوبا تیغ تیز باشد. دو طرح اصلی از قیچی باغبانی موجود است. قیچیهای سندانی ونوع سگکی قیچی های سندانی دارای یک تیغه تیز هستند. که از هر دو طرف دارای فرورفتگیهایی ست که ساقه را با له کردن آن در مقابل سطح صاف پهن (سندان) میبرد.
قیچیهای سگکی
نیز دارای یک تیغه تیز هستند. اما معمولاَ تنها سطح داخل آن صاف است. این تیغه با چرخش تیغه سندانی به عقب مثل قیچیهای عادی (خیاطی) شاخه را قطع میکند. قیچی باغبانی نوع سگکی بیشتر ترجیح داده میشوند. آن به این دلیل است که این نوع قیچی همچون قیچی های ضامن دار برای تکثیر ضروتی ندارند.
هنگام قیچیها دقت کنید که اندازه مناسب باشد. دسته های آنها نرم و راحت و کار با آنها راحت باشد. بهتر است که قیچی فنری انتخاب کنید. بطوری که بعد از هر بار برش تیغه نهای آن خود به خود باز شود.
باز نگه داشتن تیغه های برای هر وقفه کاری خسته کنندست. قیچی را انتخاب کنید که گیره یا چفت باشد. تا قیچیها را هنگام عدم استفاده بسته نگاه دارد. بطوری که خطرناکی لبه برش آن حفاظت شود. بعضی از انواع قیچی ها دارای شیاری جهت جمع کردن شیره گیاه دارند. که مانع از چسبندگی لبه آن میشود.
قیچی باغبانی هم مثل تمام ابزار تکثیر باید تنها بمنظور برش استفاده شود. تا از کندی و از کار افتادگی تیغه ها جلوگیری شود. در مورد قیچی باغبانی هم مثل چاقوها براساس قیمت نیز قضاوت کرد. معمولاَ نمونهای گران آن بخوبی طراحی و اوراق و از نو بستن آنها سادست. از تیغه های فولادی با کیفیت خوبی برخوردارند. که لبه برنده آن را برای مدت زمان طولانی حفظ میکند.
تیز کردن تیغه دارای فرورفتگی ( اره ای )
۱- اندکی روغن را روی سطح زبر سنگ کربوراندوم (نوعی سنگ سنباده) بریزید. یک تیغه دارای فرورفتگی را در زوایه بسیار کوچک با سنگ رو به جلو بکشید.
۲- کارد را به آرامی در طول سنگ بکشید و بردارید و عمل را چند بار تکرار کنید. کشیدن نهایی را روی سطح ریز سنگ انجام دهید.
۳- تیز کردن تیغه صاف چاقو: تیغه با سطح صاف چاقو را روی سنگ قرار دهید. با اندکی فشار در جهت لبه در حال تیز، چاقو را در طول سنگ تا انتها بکشید. این حرکت را تکرار کنید.
مراقبت و نگهدار از قیچی های باغبانی
اگر بخواهیم قیچی های باغبانی سالم بمانند بیشتر از ابزار دیگر نیازمند نگهداری وتوجه مداوم هستند. بعد از هر بار استفاده آنها را با بنزین با تتراکراید کربن و یا کاغذ سنباده تمیز کنید تا صمغ ، شیره گیاه و تفاله هایی که باعث از کار افتادگی سریع لبه های برنده میشوند را پاک کند.
سپس تیغه ها را باکمی روغن پاک کنید. تا از زنگ زدن آن جلوگیری شود وهمین طور تمام قسمت های متحرک قیچی باغبانی را با روغن پاک کنید. تا بخوبی کار کند، تیغه برنده آن نیازمند تیز کردن مرتب جهت لبه آن است.
اما درصورتی که از قیچی باغبانی با کیفیت خوب در آغاز استفاده شود. همیشه خوب نگهداری شود این عمل نسبتاَ کم میشود. معمولاَ قیچی های باغبانی با کیفیت خوب معمولا عمل برش را بخوبی انجام میدهند.
شیوه تیز کردن متفاوت و به جای این که تیز شود عوض میشود. همیشه بروشور با کاتولوگ همرا وسیله رانگه دارید. دستورالعمل های سازنده را به دقت دنبال کنید. در صورتی که هیچ دستورالعملی موجود نباشد قیچی باغبانی را جهت تیز کردن پیش متخصص این فن ببرید.
انجام برش تمیز
هنگام استفاده باید دید که برش از کجا صورت میگیرد. تیغه سندانی اغلب کاملاَ ضخیم است. همیشه نمیتوان محل واقعی برش را هنگام بریدن مشاهده کرد. هم چنین دقت داشت که هر گونه برشی با دور نگه داشتن تیغه سندانی از سطح برش صورت گیرد.
تا از له شدن و آسیب رسانی به ماده گیاهی در محل برش جلوگیری شود. برای انجام یک برش دو تیغه قیچی باغبانی رامحکم بهم فشار دهید. هرگز به قیچی باغبانی زیاد فشار نیاورید که در یک دفعه برش را انجام دهد.
چرا که این عمل باعث کج شدن تیغه ها میشود. به لولای آن آسیب میرساند و احتمالا به ماده گیاهی نیز صدمه میزند. هنگام برخورد با ساقه سخت و ضخیم تیغه ها رابعد از هر برش اندکی در اطراف محل برش حرکت دهید. تا زمانی که آن را کاملا برش دهد.
برش صحیح: لبه تیز برش را در پایه تیز برش را در پایه ماده گیاهی (شاخه مورد نظر) قرار دهید. تا در یک سطح با ساقه اصلی بریده شود. آنگاه دو تیغه را محکم بهم بفشارید.
برش غلط: هرگز در حالی که تیغه سندانی در یک سطح با ساقه اصلی است برش ندهید چرا که این عمل یک برآمدگی با لبه های تیز را روی ساقه برجای میگذارد.
برش با تیغه های سندانی
به تیغه تیز در جهت ساقه به سمت تیغه سندانی فشار وارد کنید. تا بدون له شدن و صدمه زدن برش تمیزی صورت گیرد.
گلدان گیاه شاید رایج ترین قطعه از تجهیزاتی است که باغبان برای تکثیر نیاز دارد با انتخاب تنها سه یا چهار سایز از یک نوع گلدان کارهایی همچون آبیاری و مراقبت هر روزه را یکدست و آسانتر میکند، معمولاَ عمق گلدان به اندازه پهنای آن است اما گلدان های سه چهارم و نیمه گلدانها (گلدان پاکوتاه ) که گاهی اوقات تشتک نامیده میشوند نیز موجود میباشد، همچنین گلدانهایی با عمق خاص که نامیده میشود در دسترس هستند، مخزنی را انتخاب کنید که تنها کمپوست کافی برای کار موجود شما را بگیرد.
نکته حیاتی هنگام انتخاب یک گلدان
ظرفیت آن زهکشی است. درصورت استفاده از کمپوست کاملاَ زهکشی نیازی به استفاده از گلدانهای سفالی نیست. اما کف گلدان باید حاوی حفره های کافی جهت زهکشی (انتقال آب اضافی خاک) باشد. همینطور در صورت استفاده آبدهی موئینه ای، باید حفره های کافی جهت بالا آمدن رطوبت از محیط موئینه به کمپوست موجود باشد. چه این محیط شنی باشد با از زیر گلدان استفاده شود، تنها گلدانی که در پایین سمت چپ نمایش میشود. از قابلیت زهکشی کافی برخوردار است.
ظروف کاشت گلدانها
گلدان های مربعی شکل نسبت به گلدانهای مدور از فضای استفاده بهتری برخوردارند. چون آنها را دقیقاَ باهم بطور منظم چید و سطح را بدون هیچ اتلاف میزکار یا زمین میپوشانند، این گلدانها هم چنین در کل متناسب با مساحت سطح خود حاوی حجم بیشتری از کمپوست هستند یک گلدان معمولی گرد یا قطر ۵/۲ سانتیمتری تنها حاوی کمپوستی معادل با گلدان مربعی ۵ سانتمتری است.
گلدان های مربعی برای پرکردن مشکل ساز هستند، چرا که باغبان باید مطمئن شود کمپوست بخوبی در گوشه های آن جای گرفته است. نکته مهم دیگر که آیا از گلدان خشک استفاده شود یا خیر ، گلدانهای لبه دار نسبت به گلدانهای بدون لبه خشکتر هستند. روی هم انباشت آنها نیزساده تر است. برای تکثیر هیچ جایگزینی برای سفتی و خشکی گلدانها وجود ندارد.
گرچه مخزنهای نرم و غیر خشک همچون گلدانهایی با روکش مشکی پلی اتیلین ممکن است در مرحله کاشت در گلدان مورد استفاده قرار گیرد. مشکل مخازن نرم و انعطاف پذیر جا باز کردن آنهاست که پرکردن آنها را مشکل میکند. ماده ای که از آن گلدان تهیه میشود نیز مهم است. در قدیم گلدانها همیشه از خاک رس یا سفال تهیه می شدند.
اما مساله هزینه، دوام و وزن آنها امروزه کاربرد آنها را کاهش داده است. امروزه بیشتر گلدانهای خشک از بعضی از انواع پلاستیک تهیه میشوند که از امتیاز ارزان بودن، سبک وزنی ودوام زیاد برخوردارند . اما بعضی از گلدان های پلاستیکی به مرور زمان در معرض نور فرابنفش میشکنند.گلدانهای پلی پروفیل با کیفیت مرغوب معمولاَ بهترین گلدانها هستند.
گلدانهای پلاستیک
همچنین به راحتی قابل شستشو هستند و نگهداری آنها ساده است. درحالی که گلدانهای سفالی در حین استفاده نیازمند خیس خوردگی و ساییدگی و استریلیزه سازی هستند که کاری وقتگیر است. ازآن جایی که گلدانهای سفالی متخلخل هستند. کمپوست در مقایسه با گلدان پلاستیکی با سرعت بیشتری خشک میشود و به مراقبت روزانه بیشتری نیاز است. گلدانهای پهن از ثبات بیشتری برخوردارند، بنابراین هنگام انتخاب دنبال گلدانی باشید که دارای پایه پهن و جوانب تقربیاَ عمودی است.
به دلیل مسائل هزینه ای بسیاری از باغبانان بجای گلدانهای مناسب از پاکت های ماست ، فنجانهای دستگاه سکه ای و قوطیهای پنیر و خامه استفاده میکنند. این وسایل کاملاَ مناسب هستند. به شرطی که کاملاَ تمیز باشند. دارای سوراخ های کافی جهت زهکشی و با کمپوست مناسب وسیستم نظارتی صحیح استفاده شوند.
گلدانهای یکبار مصرف
همچنین میتوان از انواع متعدد گلدانهاهای یک بار مصرف تهیه کرد که معمولاَ از اشکالی از مواد آلی تهیه میشوند، رایج ترین این گلدان ها گلدانهای تولیدی از خاک پیت فشرده است که ریشه گیاهان از میان آنها میگذرد.
این گلدانها از ارزش زیادی برای باغبانان برخوردارند ، چرا که هنگام نشاء و جابجایی، خاک پیت تمام گلدان ریشه های گیاه آسیب نمی بینند. که سرانجام در زمین دچار پوسیدگی میشوند. گلدانهای تولیدی از کاغذ و پوست نهنگ نیز همین اندازه مناسب میباشد. عیب مهم این گلدان ها یک مصرف این است که این گلدان ها نسبتاَ گران هستند.
سینی بذر
زمانی که تعداد نسبتاَ زیادی از نهالها یا قلمه ها روبرو هستیم ، مثل موردی که اغلب در تولید گیاهان باغچه ای پیش میآید ، یک سینی مخزنی بهتر از یک گلدان است.
در قدیم یک سینی بذر از چوبی نرم ساخته میشد که ابعاد آن ۵/۳۵ در ۲۰۶ سانتیمتر هستند. که بستگی به کاربرد مورد نیاز آن دارد. عمق آن ۵تا ۵۴ سانتیمتر میباشد. این سینی ها اکنون نسبتاَ گران هستند. دوام مورد انتظار آن نسبتاَ کوتاه است.
چون این ظروف براحتی دچار پوسیدگی میشوند. اما این سینی ها از مزیت مجزای ثابت و سخت برخوردارند. سینی های پلاستیکی بذر باهمین ابعاد نیز اخیراَ در بسیاری از اشکال مختلف موجود است. مهمترین ویژگی آنها میزان زهکشی است. که از طریق این ظروف صورت میگیرد. کسب اطمینان از کفایت این میزان زهکشی از اهمیت بسیار فوق العاده ای برخوردار است.
کیفیت سینی بذر
کیفیت و انواع پلاستیک هایی که برای تولید سینی ها بذر مورد استفاده قرار میگیرد. بسیار متنوع است بهترین نوع، پلاستیک هایی هستند. که از کیفیت ضخامت کافی جهت حفظ شکل خود هنگام برداشت از زمین برخوردار باشند. با در معرض قرارگیری نور فرابنفش خشک و شکننده نشوند.
امتیاز این پلاستیک ها دوام آنها و قابلیت تمیزی راحت آنها میباشد. این سینی ها بذر همچنین در اندازه های نیم سینی در اندازه های ۱۵ تا ۲۰۶ سانتیمتری باعمق ۵ سانتیمتر تولید میشوند.
مواد بسیار زیادی دیگری هم چون پیت فشرده ، کاغذ عمل آوری و ابر عایق بندی وجود دارد. که برای سینی بذر مورد استفاده قرار میگیرند. اما این مواد نیازمند رسیدگی دقیق هستند. بعضی از سینی ها یک بار مصرف هستند. که مشکل بهداشت را حل کرده اند اما قطعاَ هزینه ها را افزایش می دهند.
پلتهای خاک پیت و قالب های خاک
بجای گلدانهای و تبقهای بذر میتوان از یک سیستم استفاده کرد. ایده استفاده از انها پوشاند یا کاشت تمام واحد است. این سیستم را میتوان با کمپوست خاک پیت ، که در یک پلت متراکم و درون یک شبکه با تور فشرده میشود یا با متراکم سازی این کمپوست در درون یک قالب بدست اورد. این سیستم ها مفید و بسیار موثر هستند و آسیب رسانی نهایی به ریشه را به حداقل میرساند.
که بدین معناست که رشد گیاهان جوان زمان نشاء و جابجایی کنترل نمیشود، پلت های متراکم پیت که Jity7 معروف آنهاست بسیار گران هستند. اما ظاهراَ بخوبی عمل میکنند و درصورت استفاده برای نهالهای کوچک یا پیوند های سخت ریشه دوانی را بهبود می بخشند هزینه بالای خرید قالب بلوک های خاک همین است در آغاز بسیاری از باغبانانی که مقادیر زیاد قلمه زنی و نهالزنی را تکثیر نکرده منصرف کند.
بلوک خاک
بهتر است که از بلوک های شش ضلعی خاک استفاده شود به این دلیل که در صورتی که کناره های بلوک ها در تماس با یکدیگر قرار بگیرند. به راحتی خشک نمیشوند. برای ایجاد بلوک موفق خاک بسیار مهم است. که از این موضوع اطمینان پیدا کنیم که کمپوست از سطح مناسب رطوبت برخورددار باشد. برای آزمایش این وضعیت، مشتی از کوست مرطوب را بردارید. آن را به آرامی فشار دهید. کمپوست باید بصورت کرامبل (پلت با غلطتک) درآید. در صورت خردی ماده بسیار خشک است. در صورت عدم کرامبل بسیار مرطوب است.
قالب را با کمپوست پر کنید و آن را تنها تا زمانی که ذرات را تشکیل دهند فشار دهید (متراکم سازید) بلوک خاک را در یک سینی یاتبق قرار دهید. آن را به مدت ۲۴ ساعت قبل از وارد کردن بذر یا قلمه به آن کنار بگذارید. تا سفت شوند هم زمان با اینکه گیاه رشد میکند. ریشه های آن بلوک را نگهداری و حفظ میکنند. به محض این که ریشه ها از کناره های بلوک خاک بیرون بزنند باید گیاه را نشا کرد یا کاشت .
