مقیاس و اندازه اطاق برای انسان
مقیاس و اندازه محیط برای انسان باید در مقابل تغییرات هوا محافظت شود و محیط مناسب و کافی و خوب ایجاد کند و لازمه آن حرکت آزاد هوای پر اکسیژن و حرارت موافق، رطوبت لازم و روشنایی کافی دارد. برای ایجاد چنین محیطی لازم دارد. مقیاس انسانی را در نظر بگیرم. یک انسان برای زنده ماندن اکسیژن دریافت کرده و کربن دی اکسید و بخار آب به محیط میدهد. اینستاگرام هورس.
- یک انسان دریک ساعت به حالت خواب: ۰۲% اکسیژن دریافت و ۴۰ گرم بخار آب و ۰۱۵% متر مکعب کربن دی اکسید به محیط میدهد.
- انسان در یک ساعت حالت نشسته: ۰۱۵% متر مکعب اکسیژن دریافت و ۰۱۶۷% متر مکعب کربن دی اکسید و ۳۲ گرم آب به محیط میدهد.
- در حالت کار در یک ساعت: ۰۳/۰ متر مکعب در ساعت اکسیژن و بخار آب ۵۸ گرم در ساعت ۰۴۳/۰ متر مکعب در ساعت کربن دی اکسیژن به محیط میدهد.
هوای داخل اطاق نباید بیش از ۱ % کربن دی اکسید دارد. با یک تهویه در هر ساعت حجم هوای لازم ۳۲ متر مکعب میباشد. البته برای کودکان تقربیاً نصف این مقدار میباشد. اگر چه تهویه طبیعی در هر ساعت در ساختمانهای جداگانه ۵/۱ تا ۲ بار بوده و بنابراین ۱۶ تا ۲۴ متر مکعب حجم هوا کافیست که بستگی به ساختمان دارد.
ارتفاع اطاق بیشتر یا مساوی ۵/۲ متر مساحت ، ۴/۶ ، ۴/۹ متر مربع برای فرد بالغ کافیست. با ازدیاد تهویه (پنجره، جریان از مجاری ) فضای اطاق نشیمن برای هر فرد به ۵/۷ متر مکعب اطاق خوا به ۱۰ متر مکعب برا هر تخت کاهش مییابد. اگر هوا بین اطاق ها محبوس و بدلیل احتراق برای روشنایی فاسد می گردد. دستگاه تهویه در این مکانها باید نصب شود. مثل تاتر و سینما که پنجره ندارد.
حرارت اطاق در مقیاس و اندازه محیط برای انسان
حرارت مطبوع اطاق برای افراد درحال استراحت ۱۸ تا ۲۰ درجه برای اشخاص در حال کار بر حسب فعالیتشان ۱۰ تا ۱۸ درجه میباشد. برای بزرگسالان بوزن ۷۰ کیلوگرم برای تولید ۱۰ کالری درهر ساعت کافیست ۲۵لیتر آب را جوشانید تولید حرارت جدول بالا(۱تا۳) با کاهش حرارت اطاق و فعالیت های فیزیکی کاهش میبابد.
در موقع نصب لوازم گرمایش برای اطاق دقت زیادی بشود که هوای سردترین دیوار ها نیز مطابق بقیه گرم شود. حرارت مرکزی مثل بخاری گازی برای اطاق مناسب نبوده حرارت های بالای ۷۰ تا ۸۰ درجه سطح عضوهای دهان، گلو و مخاط بینی را خشک کرده واحساس خشکی هوا را ایجاد مینماید.
رطوبت اطاق در مقیاس و اندازه محیط برای انسان
رطوبت نسبی ۵۰ تا ۶۰% بسیار مناسب و بیشتر از ۴۰% و کمتر از ۷۰% رطوبت زیاد میکروبهای بیماری زا و قارچها را زیاد و باعث پوسیدگی و چروکیدگی میشود خروج بخاز آب بدن تغییر میکند مطابق نمودار بالا (۱ تا ۳) و حرارت بالا باعث افت فشار خون بالا رفتن ضربان قلب میشود.
احساس درک و تغییرات از طریق چشم (دیدن)
عمل چشم دیدن و مشاهدست. ما برای برآورده خواست و نیازهای خود می بینیم و ما شروع به مشاهده یا نظر انداخت کرد. در جایی از دیدن باز می ایستیم و این مارا قادر به لذت بردن از محیط تصاویر وفیلم میکند. تفاوت تصاویر آنی و اسکن در مستقیم دیدن و یا نیاز به پویش آنهاست.
تصاویر آن تصاویری هستند که در داخل دایره گستره دید قرار دارد. شعاع دایره این تصویر ، دقیقاًبرابر با فاصله چشم با جسم است. هر چه در حیطه این دایره قرار دارد. در همان نگاه اول رویت میشود. یک تصویر آنی ایده آل باید متوازن باشد. توازن اولین رکن زیبایی معماری میباشد.
روانشناسان بر روی تئوری حس ششم تحقیقات بسیاری انجام دادند. درک حس زیبایی با توجه به تقارن و هارمونی موجود در اشیاء و مسائل گوناگون و یا زمانی که با مسائل و یا مولفه روبروست که با هم توازن دارند.
چنانچه تصویر خارج از این چهار چوب باشد. چشم باید اطراف را اسکن کند تا بتواند به موجودیت فضا و شی پی ببرد چشم جستجوگر بدنبال موانع استحکامی شی میگردد. قسمتهایی از این شی که از لحاظ عمق و عرض در حیطه چشم قرار ندارد را دنبال میکند.
موانع یا اشیاء دوری که چشم آنها را میبیند بعنوان نوعی آهنگ و ریتم تلقی و دقیقاً همان معنی را خواهد داشت. که موسیقی به گوش میرسانند. معماری نوعی موسیقی بی حرکت است. این مقوله دقیقاً زمانی معنی پیدا میکند. که در یک محوطه محصور به تصاویر و اسکن نگاه میکنیم.
سقف در معماری
چنانچه حدود جدا کننده (سقف) یک محیطی بصورت تصویر آنی و نوعی حس امنیت به فرد القا خواهد شد. اما اتاقهای و طویل و بزرگ حس افسردگی را در پی خواهند داشت. چنانچه سقف بلند بطوریکه چشم تنها با جستجو و اسکن فضا قادر به رویت آن باشد. اتاق باز و بلند بنظر میرسد.
البته باید مدنظر داشتکه این حس زمانی وجود خواهد داشت که فاصله بین دیوارها و درکل تمامی اجزا باید با یکدیگر هارمونی داشته باشند. طراحان باید این مسئله را بخوبی مد نظر دارند. چرا که چشم نسبت به تصاویر بصری بسیار حساس میباشد. چشم میزان وسعت و پهنا را نسبت به عمق وارتفاع بیشتر وسریعتر تشخیص میدهد.
ارتفاع همیشه بیش از آنچه در واقعیت وجود دارد بنظر میرسد. بهمین دلیل زمانی که ارتفاعی را از بالا میبینیم نسبت به زمامین که آنرا را پایین نگاه میکنیم. مرتفع تر بنظر میرسد کناره ها و فواصل عمودی چنانچه در بالا باشند حس آویزان و مشرف و اگر بصورت منحنی بنظر میاید.
مثال سقف در معماری
بطور مثال باید بواسطه نحوه اعمال پنجره های مورب و قرنیز ویا حتی با بکارگیری قرنیز و طاقسازی و سایر راهکارها بتواند به نوعی اثر پرسپکتیو را بتصویر بکشد. قطعی ترین روش برای مقیاس و اندازه محیط برای انسان در نظر گرفتن میدان دیدفرد است و البته چنانچه میسر باشد. میدان بینایی و یاحتی برای مد نظرگرفتن هر چه بیشتر جزییات اندازه میدان خواندن فرد را میتوان در نظر گرفت تغمیم مورد آخر میتوان جزییات را به چشم فرد بیشتر جلب کند.
یونانی ها کاملا تابع این قوانین بودند حتی مقیاس و اندازه محیط برای انسان یک حاشیه کوچک که زیر کتیبه معبدهای فردی ودر ارتفاع بالا قرار داشت نیز به قدری به میدان خواندن تطابق داشت که از همین قوانین میدان خواندن البته به مقیاس و اندازه محیط برای انسان حروف در متن کاملا وابسته و یا جایگاه صندلی ها در یک تالار و غیره استفاده میشد.
انسان و رنگ
رنگها ، انسان راتحت تاثیر قرار میدهند. بطور مثال، رنگها میتوانند حس خوبی، ناراحتی، فعالیت ویا سستی را در فرد القا کند. نوع رنگ بکار رفته در کارخانجات، مدارس یا دفاتر میتواند بر کیفیت عملکرد افراد تاثیر گذار باشد. رنگها در بیمارستان میتوانند در سلامتی افراد موثر باشند.
اثر رنگها بگونه ای غیر مستقیم باعث میشود که فضاها کوچکتر وی ا بزرگتر بنظر برسند، بدین ترتیب محل راتحت تاثیر قرار داده وحس محدویت ویا آزادی را بفرد منتقل سازد رنگها میتوانند احساسات فیزیکی خاصی را نیز در فرد ایجاد کند. رنگ نارنجی عمیقترین احساس برانگیختگی ناخودآگاه را در فرد ایجاد میکند.
رنگ در معماری
پس از آن زرد، قرمز، سبز و ارغوانی هستند این تاثیر در رنگهای آبی ، سبز آبی و بنفش به ندرت دیده میشود ( این رنگها سرد وغیر فعال هستند) رنگهای هیجانی را تنها باید در قسمتهای کوچک اتاق بکار برد، اما رنگهایی که عمق هیجانی کمتر دارند را میتوان در فضاهای بزرگ نیز بکار گرفت رنگهای گرم، تاثر برانگیختگی و محرک دارند، که استفاده بموقع از آنها میتواند هیجان در پی داشته باشد. رنگهای سرد تاثیر غیر فعال دارند آرامش بخش و الهام برانگیز سبزتنش عصبی بهمراه خواهد داشت. تاثیر رنگهای تا حدی به میزان تیرگی و پررنگی وموقعیت استفاده شده آنها نیز بستگی دارد.
استفاده از رنگهای گرم وروشن در سقف یا دیوارهای بالایی، محرک روحی هستند، اگر در کناره ها ودیواره های جانبی بکار روند تاثیر گرم ونزدیکی را ایجاد میکنند. و اگر در کف بکار گرفتف شوند تاثیر روشن کنندگی ونشاط خواهند داشت.
رنگ تیره در معماری
اگر از رنگهای گرم و تیره در قسمت بالا استفاده شود. حس بستگی یا تکریم القا میشود. در کناره ها حس در آغوش گیری و استفاده آن در زیر پاقدم برداشتن روی آن را ایمن بنظر میرساند.
رنگهای سرد و روشن همه چیز را روشنتر و آرامش بخش در کناره ها حس زندگی میبخشد و استفاده این رنگها در کف باعث میشود که قدم برداشتن روی آن حس لطافت و تهییج را به فرد القا کند.
سفید رنگ خلوص ، پاکی و راستی است. در طراحی فضا رنگ سفید نقشی اساسی بازی میکند میتوانند رنگهای دیگر را بشکند. یا ازبین ببرد. بدین ترتیب روشنی نیروبخش ایجاد کند. بدلیل ویژگی های خاص آن از رنگ سفید در انبارها ، ذخیره گاهها وخطوط وسط جاده استفاده میشود.
