آفت درخت سیب

سه گروه مهم آفت درخت سیب

سه گروه مهم آفت درخت سیب از جمله شته به نام شته سبز و شته آرد سیب بنام dysasphis و شته مومی mali و Eriosoma lanigerum صدمه زیادی به درخت سیب وارد میکنند. ازمیزبان های آفت شته سبز، میتوان به هلو، زالزالک و ازگیل اشاره نمود. این آفت درخت سیب بیشتر به برگ و نوک شاخه نورس و پاجوشها حمله میکند. (مشاهده فیلم باغبانی و جابجایی درخت)

خسارت ظاهری این آفت درخت سیب بصورت پیچیدگی برگهاو ریزش برگ وگلها وترشح ماده قندی است. در اثر آن اختلالات فیزیولوژیک در برگها حادث میشود. بررسیهای انجام شده در قالب پروژه ipm نشان دادست. که میزبان قابل توجهی از کاهش جمعیت شته از طریق استفاده از آفت کشهای شیمیایی مقدور نمی باشد.

بلکه گرمای هوا جمعیت شته را بشدت کاهش میدهد. از یافته های مهم کشاورزان ipm این است. که بطور میانگین ۲۰-۱۵ درصد درختان یک باغ ممکن است به آفت شته سبز گرفتار شوند. کشاورزان مشارک کننده در برنامه ای ipm این موضوع را ثابت نموده اند. چنانچه عمل سمپاشی یک هفته به تغویق افتد. دشمنان طبیعی نظیر مگس زنبوری، بالتوری، زنبورهای پارازیت شته و کفشدوزکها ظاهر شده و به سرعت جمعیت آنها افزایش یافته و اجازه رشد به شته را نخواهد داد.

برنامه ipm در آفت درخت سیب

از دیگر روشهای مورد استفاده در برنامه ipm میتوان به حذف سرشاخه آفت زده اشاره نمود. استفاده از صابون حشره کش غیرشیمیایی بنام پالیزان به نسبت ۲-۱ در هزار از کاربرد بالایی در کنترل جمعیت شته برخوردار است. شته آرد آلود سیب فصل زمستان را به حالت تخم روی تنه و سرشاخه درختان میوه دانه دار، مخصوصاً سیب، در چین خوردگی دور جوانه انتهایی و شکاف تنه درختان میگذارند.

در فصل بهار همزمان با باز شدن شکوفه از تخم بیرون آمده و شروع به تغذیه از جوانه میکند. در مراحل بعدی به دمبرگ و رگبرگهای اصلی آسیب رسانده و باعث ریزش گلها، میوه ها و پیچیدگی برگها میشود. برگهای درخت در صورت حمله این آفت برنگ نارنجی و گاهاً قرمز مخلوط با سبز درآمده و جدار آنها ضخیمتر میشود. اینگونه در اواخر بهار روی گیاهان خانواده گندمیان منتقل و لذا توصیه میشود مبارزه با آفات در اوایل بهار صورت گیرد.

شته مومی یا شته خونی سیب علاوه بر سیب به انواع گلابیها، به و زالزالک نیز خسارت وارد میکنند. این آفت در ماههای بهار و تابستان بصورت توده سفید رنگ روی سرشاخه و تنه درختان جمع میشوند. آفت مذکور علاوه بر سرشاخه، به ریشه و طوقه درختان سیب نیز حمله نموده و گالهای مخصوصی در آن قسمتها ایجاد میکند. تراکم شته روی ریشه ها باعث اختلال در جریان عادی شیره گیاه و در ادامه درخت خشک میشود.

کنه دو نقطه ای

نام علمی کنه دو نقطه ای (Tetranychus urticae) است. این کنه پلی فاژ بوده و بالغ بر ۱۵۰ گونه گیاه را مورد تغذیه قرار میدهد. کنه دو نقطه ای اغلب بصورت کامل و بارور زمستان گذرانی میکنند. روی گیاهان چند ساله سبز، لابلای برگها، زیر کلوخه ها و پوست تنه درختان هر کنه ماده ۸۰ -۴۰ عدد تخم میگذارد.

تخمگذاری آنها در اوایل بهار روی علفهای هرز خودرو صورت میگیرد. تخم کنه بسته به درجه حرارت محیط بعد از گذشت ۱۵- ۱۲ روز تفریخ و پوره کنه خارج و سپس از ۳ نوبت پوست اندازی، کامل میشوند. دوره زندگی یک نسل کامل کنه ۱۵ -۲۲ روز بطول می انجامد.

رعایت اصول بهداشت مزرعه، مدیریت آفت برروی زمین به منظور جلوگیری از مهاجرت آنها روی درختان از مهمترین روشهای برنامه ipm محسوب میشود. استفاده از صابون حشره کش پالیزان به نسبت ۲-۱ در هزار تاثیر خوبی روی جمعیت کنه دارد. در بررسیهای بعمل آمده توسط کشاورزان گروه ipm مشخص که جمعیت این آفت روی درختان سیب قرمز بیشتر بوده و بندرت روی درختان سیب زرد مشاهده و آنها را مورد تغذیه قرار میدهند.

گروه تحقیقاتی ipm بر این باورند که به دلیل جذب گرمای زیاد درختان سیب قرمز، کنه این نوع درختان را ترجیح میدهند. کنه قرمز اروپایی بنام (Panorychos UImi) است که اخیراً در کشورمان در ارومیه و گرگان گزارش شدست. این کنه برخلاف کنه دو نقطه ای در مناطق نیمه مرطوب و سردسیر از فعالیت بیشتری برخوردارست.

جدول سموم مورد استفاده روی کنه دو نقطه ای

جدول سموم مورد استفاده برعلیه شته سبز

کرم سیب (Carpocapsa pomonella)

کرم سیب به عنوان آفت کلیدی سیب در اکثر مناطق کشور محسوب میشود. این آفت در سراسر دنیا جزو شناخته ترین آفات سیب بوده و در تمام مناطق پرورش سیب دیده میشود. لارو جوان میوه نارس را سوراخ کرده و ضمن تغذیه از بافت میوه، کانالی حفر نموده و خود را به دانه میوه میرساند و از آن تغذیه میکند. حشره کامل این آفت درخت سیب که شب پره ای است برنگ خاکستری مایل به قهوه ای که با بالهای باز حدود ۱۹ میلیمتر عرض دارد.

پروانه مزبور بعد از مدتی تغذیه از نوش گلها و قطرات شبنم، روی کاسبرگ و برگهای مجاور میوه و حتی سرشاخه تخم ریزی میکند. هر حشره ماده در طول عمر خود قادرست. بین ۸۰-۵۰ عدد تخم بگذارد. در فصل بهار در فاصله زمانی ۲۵-۲۰ روزه تخمها تفریخ و لاروها بعد از مدتی حرکت در سطح میوه و برگها داخل میوه وارد میشوند. زمانیکه میوه به اندازه فندق برسند. بهترین و مناسبترین زمان سمپاشی علیه این آفت میباشد.

لاروها بعد از ورود به داخل میوه 

ابتدا از تخمها و سپس از نسوج مجاور تغذیه میکنند. نمونه برداری از برگهای نزدیک میوه و رویت اولین تخمهای آفت د راین مرحله از اهمیت زیادی برخوردار بوده و در کنترل بموقع کرم سیب نقش مهمی دارد. لاروها نسل اول از قسمت دم وارد میوه و لاروها نس بعد از هر جایی دیگر میتوانند بداخل میوه راه یابند. از دشمنان طبیعی این آفت میتوان به دارکوبها، سنهای آنتوکریده و زنبورهای ژانر تریکوگراما اشاره نمود.

جمع آوری سیبهای ریزش کرده در پای درخت در نسل اول و کشتن لاروهای داخل میوه با قرار دادن آن در سطل آب به مدت ۲۴ ساعت میتوان باعث کاهش چشمگیر این آفت در مزارع و باغات شود. رها کردن حدود ۴۰ مرغ و خروس در هر هکتار باعث کاهش شدید جمعیت لاروهای کرم سیب خواهد شد. بستن مقوا دور تنه درختان سیب در ارتفاع ۴۰ -۳۰ سانتیمتری از سطح خاک باعث پناه گرفتن کرمهای سیب در داخل شیارهای موجود خواهد شد. بطورکلی تلفیق این روشها بواسطه کشاورزان میزان دفعات سمپاشی را از ۸-۷ مرتبه در یک فصل زراعی به یک و گاهاً به صفر میرساند.

پروانه فری (Zeuzera pyrina)

پروانه فری قادرست به تعداد زیادی از درختان مثمر و غیر مثمر حمله کند. لاروهای این حشره چوب خوار بوده و در تنه و شاخه ها دالان طولی ایجاد نموده و موجب ضعف شدید در خت میشود. خسارت اولیه از رگبرگها، دمبرگها و شاخه های نازک شروع و بتدریج به شاخه بزرگتر و تنه انتقال می یابد.

این پروانه در ایران هر دو سال یک نسل داشته و زمستان را بصورت لاروهای سنین مختلف در درون شاخه درختان میزبان میگذارند. در اواسط بهار لاروهایی که رشد آنها کامل و به شفیره تبدیل و در اواخر بهار شبپره ها بتدریج ظاهر میشوند. هر حشره مادر قادرست تعداد ۸۰۰-۴۰۰ تخم بگذارد.

تخمها بعد از گذشت ۱۰ روز تفریخ و لاروها بعد از خروج از تخم به قسمت های نرم سرشاخه حمله میکنند. حشرات ماده اصولاً تغذیه نمیکنند. و بدلیل سنگینی وزن بدن قادر به پرواز نیستند. یکی از موثرترین روشهای مبارزه با این آفت درخت سیب، بازدید مرتب در فصل ظاهر شدن و در آمدن تخمها از درختان است. استفاده از پرندگان جهت کنترل سیب در باغ، به کنترل کرمهای خراط نیز کمک میکند.

رعایت اصول به زراعی، هرس و سوزاندن شاخه خشک آلوده و همچنین فرو بردن مفتول درون سوراخهای ورودی، لاروهای آفت را از بین میبرد. از مهمترین سمومی که برعلیه کرم خراط بکار میرود میتوان به ازینفوس متیل و دیازینون اشاره کرد. انواع دیگر بیماری درخت سیب را مشاهده کنید.

سر خرطومی سیب

سرخرطومی سیب از آفات مهم درختان میوه دانه دار بخصوص در نواحی ییلاقی و سردسیر محسوب میشود. حشره کامل آفت مزبور یک سرخرطومی است. که طول آن به ۶-۵/۳ میلیمتر میرسند. رنگ آن قهوه ای تیره تا روشن و در انتهای بالپوشها نوار مورب زرد رنگی وجود دارد. در زمان بسته شدن به شکل حرف V در میآید. در زمستان گذارنی آن بصورت حشره کامل در زیر پوستکهای تنه درختان سیب و گلابی انجام و بلافاصله بعد از گرم شدن هواه و باز شدن شکوفه گل شروع به تغذیه از برگهای تازه میکند.

سپس بداخل جوانه شکوفه باز نشده وارد و در آنجا تخمگذاری میکند. تخمها در فاصله زمانی ۱۰-۷ روز تفریخ پو لاروها بعد از خروج از تخم از پرچمها و مادگی گل تغذیه میکنند. لاروها بعد از ۴ هفته از تغذیه وارد غنچه خشک پبه شفیره تبدیل میشوند. پس از ۳-۲ هفته بصورت حشره کامل در می آیند.

حشرات کامل بعد از تغذیه مختصر به زیر پوستکها و پناهگاههای دیگر میروند. نزدیک به ۱۰ ماه به حالت استراحت در می آیند. این آفات بر روی درختان سیب و گلابی خسارت زیادی را به بار می آورد. در صورت عدم مبارزه قادرست کل محصول را از بین ببرد سرخرطومی سیب در اغلب مناطق سیب خیز کشورمان از اهمیت اقتصادی چندانی برخوردار نست و در اثر عوامل طبیعی کنترل میشود.