چگونه و چه زمانی پیوند درختان میوه انجام میشود؟
پیوند شیوه اتصال دو قسمت از گیاهان باهم است به شیوه ای که باهم یکی شده و رشد خود را به عنوان یک گیاه ادامه دهند. قسمتی که پیوندک نامیده میشود، معمولاً ساقهای از گیاهی است که باید تکثیر شود. این قسمت به سیستم ریشه گیاه دیگر که پایه پیوند داده میشود. تمام تکنیک های مختلف اتصال گیاهان را پیوند زنی می نامند. گرچه، تنها زمانی که جوانه به پایه پیوند میشوند آن را گاهی پیوند جوانه می نامند.
گروه جابجایی درخت هورس در دیوار مشاهده کنید.
دو وضعیت برای پیوند درخت میوه
- پیوند راسی یا انتهایی که در آن انتهای پایه پیوندی برداشته میشود ویا پیوندک جایگزین میشود.
- پیوند جانبی که درآن پیوندک بصورت جانبی به پایه متصل میشودو قسمت انتهایی پایه جدا نمیشود، تا زمانی که اتحاد دو گیاه حاصل شود.
از آنجایی که کار آماده سازی وقت گیری قبل از اتصال دو گیاه لازم است، پیوند زنی نسبت به دیگر شیوه های نسبتاً ساده تکثیر رویشی، مثل جدا کردن قلمه های ساقه یا خوابانیدن شاخه از جدابیت کمتر برخوردار است. اما برخی از گیاهان مثل نارون کوهی را نمی توان با آسانی با دیگر شیوه های رویشی ( غیر جنسی) تکثیر کرد، در صورتی که اشکالی انتخابی مورد نیاز باشد، و اینجاست که باید آنها را با پایه پیوند داد.
مفیدترین دلیل پیوند درخت میوه
شاید مفیدترین دلیل پیوند زنی، انتقال مزایای یک پایه خاص به گیاه دیگر است مثلاً پایه های پیوندی درختان میوه متعدد، برای کنترل هم اندازه و هم شادابی میوه دیگر گونه های درخت میوه پرورش داده شده میباشد. دیگ امتیازاهایی که ممکن است پایه پیوند ی از آن برخوردار باشد عبارتند از مقاوت آن در برابر آفات و بیماریها، مقاوم بودن در برابر سطوح بالای رطوبت خاک و ترکام بالای نمک، و مقاوم بودن آن در برابر سطوح بالای اسیدی ، قلیایی خاک، هرچه پایه پیوندی بیشتر با گیاه جدید ادغام شود، تاثیر آن روی گیاه جدید بیشتر میشود.
امتیاز دیگر پیوند زنی اینکه است که بیش از یک پیوندک را میتوان به گیاه اتصال داد. این عمل مخصوصاً زمانی مفید است که روی درختان میوه اعمال شود، چون میتوان گونه گرده افشانی مناسب را در یک درخت با بوته ای که قبلاً با گونه دیگر پیوند داده شده است ایجاد کرد، یا میتوان ساقه ای تزیینی را به گیاه پیوند داد و سپس روی آن پیوند انتهایی انجام داد مشکلاتی چند در ارتباط با پیوند زنی وجود دارد. مهمترین آنها کسب اطمینان از سازگار بودن دو گیاه با هم است. این محدویت تعیین کننده این مسئله است که کدام گونه های گیاهان را میتوان با کدام پایه ها پیوند داد. بطورکلی ، میتواذن گونه های پیوندی را به گونه های خود یا گونه های بسیار مرتبط به آنها پیوند داد.
پیوند موفق
درپیوند موفق بسیار مهم است که بافتهای متنوع ساقه را بطور صحیح روی هم قرار داده بطوری که دو ساقه بتونند با سرعت به یک گیاه واحد تبدیل شود. لایه زاینده یا کامبیوم، فعال ترین قسمت ساقه جهت رشد است که درست زیر پوست ساقه قرار دارد. این لایه کامبیوم روی پیوندک و پایه باید باهم منطبق کرد تا بطور کامل در مجاورت هم قرار گرفته یا تا جایی که امکان دارد بیشترین تماس بین سطوحی برش بستگی دارد. سطوح برش را باید با حداقل تاخیر ممکن با هم در تماس قرار داد. در صورتی که سطوح برش خشک شوند، بافتها میمیرند و این چنین مانعی موثر بر رشد موفق ویکی شدن دو گیاه ایجاد میشود.
ایجاد اتحاد پیوند تنها تا حدی وابسته به برش موفق دو ساقه است. و این اتحاد و یکی شدن دو ساقه تا حد زیاد به تامین شرایط مطلوب برای رشد بافتها و ایجاد یک اتحاد موفق بستگی دارد. این مسئله بدین معناست که باید جلوی از دست رفتن آب ساقه را گرفتن و گرما را پیرامون قسمتهای پیوندی حفظ کرد، این عمل را میتوان با پوشاندن دقیق آنها تا زمان پیوند انجام داد.
مراحل پیوند درخت میوه زبانه ای
- گیاهی که مناسب پایه پیوندی است را انتخاب کنید. آن را در فضای بیرون و روباز بکارید. برچسب بزنید و در فصل رشد به آن اجازه دهید تا رشد کند.
- گیاهی که مناسب ماده پیوندک است را انتخاب کنید. بعضی از ساقه های چوب سخت و شاداب آن را برای استفاده به عنوان پیوندک جدا کنید.
- این پیوندک ها را باهم دسته کنید و آن را در محلی سرد با زهکشی کامل و کاملاً خشک بصورت مورب بکارید. برچسب برنید.
- به میزان ۳۰ تا ۳۸ سانتیمتر از قسمت پایین پایه تمام شاخه ها را درست قبل از باز شدن جوانه های برگ تمیز کنید و شاخه وبرگ آنها را قطع کنید.
- پایه را از پایین در جایی که قرار است پیوندک متصل شود برش دهید. یک برش مورب ۴ سانتیمتری در انتهای آن ایجاد کنید.
- پیوندک ها را از زمین در بیاورید. یک برش انتهایی را درست از بالای جوان تا فاصله ۴۳ جوانه تا پایه انجام دهید.
پیوند ، پیوند زبانه ای ۲
در گذشته قسمت های پیوند داده شده را با لیف نخل پوشانده و بهم می بستند. اما اکنون بیشتر پیوند ها را با نواری روشن از پلی اتانل به پنهای ۳/۱ سانتیمتر می بندند. این عمل از امتیاز احاطه کامل و پوشش سطوح برش برخوردار است و اینچنین از دست رفتن آب را به حداقل میرساند. این عمل از امتیازات احاطه کامل و پوشش سطوح برش برخوردار است و اینچنین از دست رفتن آب را به حداقل می رساند. محل پیوند در گیاهان پیوندی بیرون در فضای آزاد را قبل از قرار دادن در جو مرطوب با نواری لاستیکی می پوشانند.
زمانی که قسمت های پیوند داده شده با موفقیت بهم جوش خوردند، هورمون رشد گیاه جدید بستگی به ممانعت از رقابت بیشتر پایه پیوندی است. بنابراین، همیشه تمام قسمت های بعدی ( مثل شاخ وبرگ) متعلق به پایه پیوندی را قطع کنید. گرچه بطور تئوری در هر موقع از سال میتوان پیوند زنی را انجام داد. اما بهترین فصل برای بیشتر پیوند ها بهار است. اما برای کوپیوند شکمی ( پیوند جوانه ای شکمی ) باید معمولاً تا اواسط تابستان صبر کرد یعنی زمانی که پوست چوب به آسانی از پایه پیوند جدا شود.
پیوند زبانه ای
پیوند زبانه ای معمولاً برای تکثیر درختان میوه استفاده میشود. گرچه از این تکنیک میتوان برای درختان و درختچه هایی که دارای بافتی هستند که درختان پایین به آسانی باهم سازگار می شوند و جوش می خورند با موفقیت استفاده کرد. درختی که مناسب پایه پیوندی است را انتخاب کنید در فضای آزاد بکارید. آن را برچسب بزنید و یک فصل رشد آن را به حال خود بگذارید تا برقرار شود.
پیوند در زمستان
در اواسط زمستان، گیاهی را که مناسب پیوندک است انتخاب کنید. از آن چند ساقه چوب سخت با تمام اجزاء رشد خود مثل برگ جدا کنید. این پیوندک ها را باهم دسته کنید و بصورت اریب در ۱۵ سانتیمتری عمق خاک در محلی سرد و کاملاً خشک بکارید. خاک پای ساقه ها را محکم کنید و به آن برچسب بزنید، سرانجام زمانی که پیوندک ها در بهار بهم پیوند می خورند، آنها را با سرعتی کمتر از رشد پایه پیوندی رشد می کنند.
پایه یپوندی را زمانی آماده کنید، که شیره آن شروع به بالا آمدن میکند. این زمان معمولاً درست قبل از باز شدن جوانه برگی است. ساقه را تمیز کنید وساقه ای تک بدون شاخه فراهم کنید. درختان میوه ( مخصوصاًسیبها) در فاصله ۲۳ تا ۲۵ سانتیمتری بالای سطح خاک پیوند داده میشوند، تا از مسائلی مثل پوسیدگی طوقه گیاه اجتناب شود. گیاهان زینتی ، برعکس در نزدیکی سطح زمین پیوند داده میشود. تا از برآمدگی های نا آشکاری که ممکن است در محل ترکیب پایه پیوندی پیوندک روی دهد اجتناب شود.
مراحل پیوند با استفاده از قیچی باغبانی
- یک برش پایه ای ۴ سانتیمتری در همان اندازه زاویه برش پایه پیوندی ایجاد کنید. انتهای برش را دقیقاً زیر جوانه پایینی قرار دهید.
- یک شکاف سطحی و تک در اندازه ۳/۱ سانتیمتری در فاصله یک سوم پایینی برش شیبدار روی پایه یپوندی ایجاد کنید.
- یک شکاف سطحی و تک به اندازه یک سوم سانتیمتر از یک سوم انتهایی برش شیبدار روی پیوندک ایجاد کنید.
- پیوندک را روی پایه پیوندی حرکت دهید تا با هم قفل شوند.
- محل اتصال را هم با نوار روشنی از پلی اتیلنی ببندید . انتهای پیوندک را با رنگ درخت آغشته کنید برچسب بزنید.
- به محض ایجاد پینه در سطوح برش نوار پلی اتیلن را بردارید. هر گونه رشد برگ و شاخه های روی پایه پیوندی را قطع کنید.