بیماری درخت میوه

بیماری لکه برگی گیلاس

اولین علائم بیماری درخت میوه بصورت لکه کوچک، گرد و صورتی بر روی سطح برگ ظاهر که گاهاً به رنگ قهوه ای نیز دیده میشود. با وجود این که برگها زرد میشوند. در برگهای آلبالو حاشیه دور لکه ها سبز و به برگها ظاهری پیسکی دهد.

زمانیکه رطوبت هوا زیاد است. توده سفید رنگ یا صورتی روشن در مرکز لکه سطح تحتانی برگهای آلوده دیده میشوند. در بیماری درخت میوه گاهی اوقات برگهای زرد رنگ خزان میکنند. ریزش شدید برگهای درختان در فاصله زمانی بین مرحله ریزش گلبرگها تا زمان برداشت موجب ناهماهنگی در رسیدن محصول و کاهش کیفیت میوه شود. بیماری کله برگی توسط قارچ بوجود میآید. اجزای فنجانی شکل تولید آسک در میوه، در برگهایی تولید میشوند. در فصل قبل بر روی درخت به این قارچ مبتلا شدند.

پس از ریزش، در فصل جدید پای درخت قرار دارند. عفونت از طریق روزنه رشد یافته ای که در سطح زیرین برگها و دم میوه صورت میگیرد. اما بندرت این مساله در میوه نیز بروز میکند. آلودگی یا عفونت برگها در مرحله ریزش گلبرگ از طریق آسکورکارپ که از آپوتیسیومهای کف باغ در طی بارندگی آزاد شروع شود.

در شروع بیماری، برگها نسبت به عفونت مقاوم بود. با شکوفایی برگها آسیب پذیر خواهند شد. هر چه به سن برگها افزده شود. حساسیت آنها به عفونت کاهش می یابد. لکه بسته به دما پس از ۱۵-۵ روز بر روی برگها ظاهر میشوند. در مجموع گیلاس در مقایسه با آلبالو حساسیت کمتری به این بیماری دارند. جهت کنترل بیماری مزبور میتوان از سموم قارچکش استفاده نمود.

بیماری گال طوقه در درختان گیلاس و آلبالو

این بیماری ریشه درختان گیلاس و آلبالو را مورد حمله قرار میدهد. این گال طوقه از طریق تشکیل غده یا گالهایی بر روی ریشه قابل تشخیص است. گالها در ابتدا کوچک و بصورت یکنواخت رشد و در ادامه به غده تیره، سفت و چوبی تغییر حالت میدهند. در سطح آنها گره نامنظم قابل مشاهدست. دامنه قطر غده از ۱۰ -۵/۳ سانتیمتر متغیر است. گالها معمولاً کروی شکل و طویل یا شکل نامنظمی داشته باشند.

بیماری گال طوقه بوسیله باکتری بوجود میآید. زمانیکه این باکتری گیاه را آلوده میکند. قسمتی از T پلاسمید وارد کروموزم سلول گیاهی و با ژنوم آن گیاه ترکیب میشود. ورود این مواد ژنتیکی در ژنوم سلول گیاهی منجر به تولید بیش از حد هورمونهای گیاهی و تشکیل گال در میزبان میشود. بعد از اینکه فرآیند تشکیل گال آغاز گردید. گالها میتوانند در غیاب باکتری به رشد خود ادامه دهند. چنانچه درختان گیلاس و آلبالو در خاکهای آلوده کشت شوند. باکتریها از طریق زخمهایی که در طول انتقال پایه از خزانه بوجود آمدند. وارد ریشه و طوقه گیاه میشوند.

این باکتری میتوانند از طریق ترشح قطرات باران یا آب آبیاری نیز به گیاهان جدید و محل کاشت نهالها منتقل شوند. مبارزه زیستی بیماری میوه توسط یکی از ایزوله غیر بیماری زا بعنوان  K موفقیت آمیز بودست. فرو بری پایه خزانه در سوسپانسیونی حاوی نژاد K  این باکتری در ممانعت از این بیماری درخت میوه بسیار موفقیت آمیز بودست.

چرخه زندگی چند آفت مهم گیلاس و آلبالو

بیماری کتابی تنه و شاخه ها

بیماری کتابی یا پیچ خوردگی تنه جزو بیماریهای ویروسی محسوب میشود. شاخه درختان مبتلا به حالت پیچیده و پهن در میآیند. در این بیماری در اروپا، اسرالیا، کانادا، زلاندونو، سوریه و تونس گزارش شدست. در ایران ظاهراً با واریته سیب گروانشتاین که از اروپا وارد کشور، بتدریج با گرفتن پیوندک از این درختان و توزیع آن تا حدودی شیوع پیدا کردست.

از اولین علائم ظاهری این بیماری میتوان به پیدایش مختصر فرورفتگی طولی یا پهن خفیف تنه یا شاخه اصلی اشاره نمود. این فرورفتگیها بتدریج عمیق و شاخه حالت کتابی و پهن به خود میگیرند. شاخه مبتلا بتدریج نگروتیک و شکننده میشوند. علایم ابتدا روی شاخه مسنتر و کلفت بوجود  آمد. در شاخه جوانتر میشود. علائم بیماری درخت میوه ویروسی کتابی تنه صرفاً روی نسوج چوبی اتفاق میافتد. تا به حال روی برگها یا میوه گزارشی از آن نشدست.

کوتاهترین دوره کمون این ویروس ۸ ماه تا یکسال است گاهاً عامل بیماری تا ۱۵ سال یا بیشتر میتواند بحالت کمون بدون علائم ظاهری در درخت وجود داشته باشد. بیماری مذکور علاوه بر سیب روی درختان گلابی به زبان گنجشک، هلو و گردو نیز دیده میشود. رعایت اصول بهداشت در خزانه و ضدعفونی قسمت ریشه نهالها در زمان انتقال به باغ از مهمترین فاکتورهای مقابله با این مرض محسوب میشود.

بیماری زردی برگ درختان میوه

یکی از مهمترین بیماریهای فیزلوژیکی و غیر انگلی درختان میوه است که در باغات میوه است که در باغات میوه براثر کمبود آهن در گیاه اتفاق میافتد. درختانی نظیر سیب، هلو، به، گیلاس، گلابی، مرکبات و مو و همچنین درختان غیر مثمر به این بیماری مبتلا میشوند. میزان خسارت در باغهای با بافت قلیایی ویا باغهای که با آبشور آبیاری میشوند.

از نشانه ظاهری بیماری درخت میوه مزبور میتوان به زردی برگها اشاره نمود. برای اولین بار روی سرشاخه و برگهای جوان بروز میکند. ابتدا پهنک و پارانشیم برگ زرد در حالیکه رگبرگها همواره برنگ سبز باقی میمانند. در اثر این بیماری سرشاخه خشک و در صورت پیشرفت بیماری درخت میوه برگها کاملاً زرد و دچار سوختگی میشوند. میوه کوچک و کم آب و رشد درختان متوقف میشود.

عوامل پایین بودن میزان جذب آهن

• زیادی بی کربنات در خاکها و آبهای مورد استفاده در زمان آبیاری.
• بالا بری Ph خاک.
• زیادی کربناتهای کلسیم و سدیم در خاکهای زراعی.
• کمبود مواد آلی در خاکهای زراعی.
• تاثیر یونهای سدیم و کلسیم.

استفاده از کودهای آهن دار مخصوص یا مواد کلاتی در درمان زردی برگ تاثیر خوبی دارد. برخی از این کودها از طریق ریشه، برخی از طریق برگ قابل جذب میباشند.

نکات لازم جهت کاهش زردی برگ درختان

• شخم زنی قسمت سایه انداز درختان و اضافه سازی کود دامی پوسیده به آن.
• استفاده از روش آبیاری نشتی یا جوی پشته ای و جلوگیری از تماس مستقیم آب به طوقه گیاه.
• استفاده ازآب چاه و قنات بجای آب شور و رودخانه.
• احتراز از مصرف بی رویه کودهای فسفره.

بیماری غربالی درختان میوه هسته دار

این بیماری برای اولین بار توسط آقای اسفندیاری در سال ۱۳۲۵ روی درختان میوه هسته دار در مازنداران، گیلان، گرگان و آذربایجان گزارش شدست. عامل بیماری نوعی قارچ به نام Stiymina Capophila است. این بیماری باعث آسیب به درختان گیلاس، هلو، زردآلو ، گوجه ، شلیل و بادام میشود. از علائم بیماری غربالی میوه درختان هسته دار میتوان به سوراخ  سوراخ برگها اشاره کرد عامل بیماری درخت میوه غربالی به برگها و میوه جوان و شاخه سبز صدماه میزند.

عامل قارچی روی برگها باعث بروز لکه با حاشیه قهوه ای رنگ میگردد. نسوج آلوده برگ در اثر این بیماری مرده و سلولهای نکروزه بعد از مدتی از سلولهای پارانشیم سبز جدا و در نتیجه برگ حالت غربالی بخود میگیرد. در صورت شدید بیناری لکه در جهت رگبرکهای اصلی برگ که محل تجمع شبنم یا آب باران است توسعه یافته و یا دمبرگهای آلوده میشوند.

برگها تماماً زرد و قبل از موقع خزان میریزند. این بیماری به روی میوه نظیر گیلاس، زردآلو، هلو دیده میشود. با افزایش شدت آلودگی در اوایل میوه دهی، میوه نارس ریزش خواهند شد. بیماری غربالی بروی شاخه بخصوص حوالی جوانه ابتدا موجب بروز لکه قهوه ای در ادامه این لکه بصورت طولی گسترش یافته و نسوج نکروزه جدا میشود. در نتیجه شکاف عمیقی در بین ناحیه سالم و آلوده ظاهر میشود.

عالم بیماری غربالی

عالم بیماری غربالی بصورت میسلیوم و کنیدی در مواد صمغی و میوه مومیایی ویا شانکرهای شاخه زمستان گذارنی میکند. در فصل بهار میسلیوم توسعه یافته و تولید کنیدی زیادی میکند. عامل بیماری غربالی نوعی قارچ بنام Coryneum beyorinckil است. بیماری در مواقع نامناسب در هلو و بادام بصورت ریسه در زخم سرشاخه قرار میگیرند.

تولید کنیدی در درجه حرارت ۹ شروع و در درجه حرارت ۲۳-۱۹ درجه سانتگراد به حداکثر میزان خود میرسد. درصورت بارانی و مرطوب محیط، کنیدی به محض رهائی، جوانه و تولید آلودگی مینمایند. دوره کمون بیماری از ۲۰-۴ روز بسته بنوع اندام مورد حمله تغییر میکند. سمپاشی با ترکیبات مس در مرحله قبل از گلدهی نتایج رضایت بخشی بهمراه داشته است. از قارچ کشهای آلی نظیر تیوکاربامات، کاپتان یا فولپت نیز میتوان جهت مقابله با این بیماری استفاده کرد.

اصولا مبارزه بر علیه بیماری غربالی نیاز به سه بار سمپاشی دارد اولین سمپاشی قبل از مرحله گلدهی بود. این سمپاشی با سموم حشره کش قبل از مرحله رشد و فعالیت گیاه انجام میگیرد. دومین سمپاشی قبلی و بعد از ریزش کاسبرگها تکرار میگردد. در روی درختان هلو یکبار سمپاشی با ترکیبات مس در آخر پاییز بعد از ریزش برگها برای محافظت شاخه از خسارت زمستانی قارچ انجام میگیرد. ترکیب مورد نظر مخلوط بردوئی که دو درصد سولقات مس و یا یک درصد اکسی کلروز مس استفاده میکنند.

جدول بیماریهای قابل انتشار توسط پیوند در گیلاس و آلبالو